Waste Busters
Waste Busters

Artykuły

Artykuły

Fala regulacji ESG. Krótki przewodnik po dyrektywach zrównoważonego rozwoju w UE.

W tym wpisie znajdziecie najważniejsze regulacje z obszaru ESG obejmujące kraje Unii Europejskiej. Pod każdym tytułem zamieściłam oryginalną nazwę dyrektywy lub rozporządzenia oraz link do ich najnowszej wersji. W ESG dzieje się naprawdę dużo. Osobiście potrzebowałam wszystko podsumować i zebrać pod jednym dachem. Wpis będę na bieżąco aktualizować.

Zacznę od tego, że wszystkie poniższe regulacje są częścią Europejskiego Zielonego Ładu, planu, który ma pomóc przekształcić UE w nowoczesną, zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarkę:

  • która w 2050 r. osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto
  • w której nastąpi oddzielenie wzrostu gospodarczego od zużywania zasobów
  • w której żadna osoba ani żaden region nie pozostaną w tyle.

Unia Europejska (UE) jest globalnym liderem regulacji dotyczących zrównoważonego rozwoju. Regulacje te obejmują różnorodne aspekty, takie jak sprawozdawczość korporacyjna, projektowanie produktów czy należyta staranność w łańcuchu dostaw. Zrozumienie zakresu i implikacji tych regulacji ma kluczowe znaczenie dla przedsiębiorstw działających w UE oraz tych zaangażowanych w handel transgraniczny.

Sprawdź, które regulacje dotyczą działalności Twojej firmy.

Update: 16 marca 2024 r.


Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)
Dyrektywa: (UE) 2022/2464

Pełna nazwa: „Dyrektywa PE I RADY (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju”.

Daty:
Data dokumentu: 14/12/2022
Data wejścia w życie: 05/01/2023
Data transpozycji: 06/07/2024; Patrz Art. 5.1;

Co zmienia:
Firmy objęte dyrektywą muszą składać raporty o swoim wpływie na środowisko (E), człowieka (S) oraz kwestie dotyczące ładu korporacyjnego (G) w sposób usystematyzowany, regularny i zgodny z unijnymi standardami ESRS. Raporty będą skonsolidowane z raportami finansowymi. Obowiązek raportowania wchodzi stopniowo.

Kogo dotyczy:

  • Za rok 2024 (Raportowanie w 2025)
    Podmioty podlegające pod dyrektywę NFRD (to wyjaśnię za chwilę). Duże jednostki zainteresowania publicznego lub jednostki dominujące dużych grup mające > 500 pracowników oraz spełniające jeden z następujących kryteriów: obrót netto > 40 mln EUR i/lub suma aktywów > 20 mln EUR
  • Za rok 2025 (Raportowanie w 2026)
    Duże podmioty (notowane lub nie) lub jednostki dominujące dużych grup spełniające dwa z następujących kryteriów: ponad 250 pracowników, obrót netto> EUR 40 mln EUR, suma aktywów > 20 mln EUR
  • Za rok 2026 (Raportowanie w 2027)
    Małe i średnie podmioty notowane na rynku regulowanym UE spełniające dwa z następujących kryteriów: ponad 10 pracowników, obrót netto > 900 tys. EUR, suma aktywów> 450 tys. EUR (tu była zmiana, próg zmieniła nowelizacja)
  • Za rok 2028 (Raportowanie w 2029)
    Niektóre podmioty spoza Unii Europejskiej (pośrednio) uzyskujące obrót netto w UE > 150 mln EUR oraz posiadające oddział w UE o obrocie netto przekraczającym 40 mln EUR, lub unijną spółkę zależną podlegającą pod CSRD

Rozwinięcie:
Dyrektywa CSRD zmienia reguły raportowania określone w dyrektywie NFRD z 2014 roku. Wdrożona w 2017 r. dyrektywa NFRD była pierwszym prawem, które nakładało obowiązek raportowania na niektóre firmy w UE w kwestiach zrównoważonego rozwoju. Dotyczyło to jednostek zainteresowania publicznego (JZP), takich jak spółki notowane na giełdzie, banki, firmy ubezpieczeniowe itp., oraz JZP będące dominującymi firmami w dużych grupach, które zatrudniają ponad 500 pracowników. Firmy te musiały publikować coroczne raporty niefinansowe zawierające informacje i kluczowe wskaźniki dotyczące kwestii środowiskowych, społecznych, pracowniczych, poszanowania praw człowieka oraz działań przeciwdziałających przekupstwu i korupcji.

Dyrektywa CSRD rozszerza zakres dyrektywy NFRD i nakłada bardziej szczegółowe i ambitne wymogi raportowania na objęte nią firmy. Firmy będą musiały stosować jednolite europejskie standardy raportowania zrównoważonego rozwoju (ESRS – link do najnowszych standardów na stronie EFRAG). Jest to zestaw 12 standardów szczegółowo określających zakres raportowanych informacji w obszarach: środowiskowym (pięć standardów), społecznym (cztery standardy) i ładu korporacyjnego (jeden standard), a także przekrojowo omawiających kwestie natury ogólnej (dwa standardy). Raporty ESG podlegają weryfikacji przez biegłego rewidenta na poziomie ograniczonej pewności. W przyszłości może to ewoluować do poziomu wystarczającej pewności, jak w przypadku sprawozdań finansowych.

CSRD wymaga, aby spółki w swoich (skonsolidowanych) raportach zawierały oddzielną sekcję poświęconą zrównoważonemu rozwojowi. Taksonomia XBRL dla ESRS (na wzór raportów finansowych), ułatwiająca automatyczne przetwarzanie danych ma powstać dopiero w połowie 2025 roku. Po wprowadzeniu CSRD, Komisja Europejska wydała także dyrektywę delegowaną (2023/2775), która zwiększyła dwa progi finansowe określające kategorie mikro, małych, dużych i średnich jednostek oraz grup kapitałowych. Te zmiany będą miały zastosowanie do raportów finansowych oraz zrównoważonego rozwoju od roku obrotowego rozpoczynającego się od 1 stycznia 2024 roku. Dyrektywa CSRD wprowadziła również zmiany do istniejących dyrektyw dotyczących rachunkowości, przejrzystości, oraz audytu, oraz do rozporządzenia dotyczącego audytu.


Rozporządzenie ustanawiające standardy ESRS
Rozporządzenie (UE) 2023/2772

Pełna nazwa: „Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/2772 z dnia 31 lipca 2023 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju”.

Daty:
Data dokumentu: 31/07/2023
Data przyjęcia: 25/12/2023
Data wejścia w życie: 01/01/2024

Co zmienia:
Rozporządzenie wprowadza European Sustainability Reporting Standards (ESRS), czyli standardy raportowania zrównoważonego rozwoju. Ten zestaw ESRS określa wymogi dotyczące sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju niezależne od sektora. Zgodnie z dyrektywą CSRD przyjęcie sektorowych (branżowych) ESRS miało nastąpić do końca czerwca 2024 r. Jednak data ta została przesunięta o 2 lata.

Kogo dotyczy:
firmy objęcie dyrektywą CSRD (patrz wyżej).

Rozwinięcie:
Poniżej lista obecnych standardów:

  • ESRS 1 Wymogi ogólne
  • ESRS 2 Ogólne ujawniania
  • ESRS E1 Zmiana klimatu
  • ESRS E2 Zanieczyszczenie
  • ESRS E3 Woda i zasoby morskie
  • ESRS E4 Różnorodność biologiczna i ekosystemy
  • ESRS E5 Wykorzystanie zasobów oraz gospodarka o obiegu zamkniętym
  • ESRS S1 Właśni pracownicy
  • ESRS S2 Pracownicy w łańcuchu wartości
  • ESRS S3 Dotknięte społeczności
  • ESRS S4 Konsumenci i użytkownicy końcowi
  • ESRS G1 Prowadzenie działalności gospodarczej

Polecam przewodniki / implementation guidance (IG) opracowane przez EFRAG:
Draft EFRAG IG 1: Wskazówki dotyczące wdrażania oceny istotności tutaj.
Draft EFRAG IG 2: Wskazówki dotyczące łańcucha wartości tutaj.
Draft EFRAG IG 3: Wskazówki dotyczące wdrażania szczegółowych punktów danych ESRS tutaj, oraz odpowiadająca notatka wyjaśniająca tutaj.


Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD)
Draft: 2022/0051 (COD)

Pełna nazwa: Propozycja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie długoterminowej odpowiedzialności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniająca Dyrektywę (UE) 2019/1937.

Daty:
Projekt: 30/01/2024
Przyjęcie przez KE łagodniejszej wersji: 15/03/2024
Oczekuje na stanowisko Parlamentu UE w pierwszym czytaniu.
Data ważności: bezterminowo

Kogo dotyczy:
Uwaga: Pierwotnie CSDDD wpływało na firmy z 500 pracownikami i obrotem 150 milionów euro. W wersji przegłosowanej przez kraje UE 15 marca 2024 r. te liczby zostały podniesione do 1000 pracowników i obrotu 450 milionów euro.

Co zmienia:
CSDDD (CS3D) nazywamy dyrektywą należytej staranności w łańcuchu dostaw. Dotyczy to naruszeń środowiskowych i praw człowieka. Dyrektywa określa obowiązki firm w zakresie identyfikowania, oceny, zapobiegania, łagodzenia, likwidacji oraz naprawy wpływu firm na ludzi i planetę – od pracy dzieci i niewolnictwa po zanieczyszczenia i emisje, wycinanie lasów i uszkodzenia ekosystemów – w ich łańcuchu dostaw w górę i niektórych działań w dół, takich jak dystrybucja i recykling.

Rozwinięcie:
15 marca 2024 r. Rada Europejska zatwierdziła łagodniejsze brzmienie CSDDD w ostatnim dniu, kiedy było to możliwe przed zbliżającymi się wyborami do Parlamentu Europejskiego. Projekt CSDDD, opublikowany 30 stycznia 2024 r. spotkał się z krytyką ze strony Niemiec, a później Francji i Włoch. Ostateczna wersja zatwierdzona przez Radę Europejską 15 marca jest znacznie ograniczona w porównaniu z pierwotnym porozumieniem.


Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM)
Rozporządzenie: (EU) 2023/956

Pełna nazwa: „Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 z dnia 10 maja 2023 r. ustanawiające mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (Tekst mający znaczenie dla EOG)”

Daty:
Data dokumentu: 10/05/2023
Wejście w życie: 01/10/2023; Zastosowanie: patrz Art. 36.2
Wejście w życie: 31/12/2024; Częściowe zastosowanie, patrz Art. 36.2(a)
Wejście w życie: 01/01/2026; Częściowe zastosowanie, patrz Art. 36.2(b)
Data ważności: bezterminowo

Kogo dotyczy:
Rozporządzenie dotyczy importerów oraz pośredników, którzy na teren Unii Europejskiej sprowadzili towary określone w załączniku I do powyższego rozporządzenia, lub produkty przetworzone w wyniku uszlachetniania czynnego tych towarów. A są to:

  • żelazo i stal;
  • cement;
  • aluminium;
  • nawozy;
  • energia elektryczna;
  • wodór.

Co zmienia:
CBAM, czyli Carbon Border Adjustment Mechanism, to nowy mechanizm regulujący ceny na granicach Unii Europejskiej z uwzględnieniem emisji CO2. CBAM ma na celu wyrównanie kosztów emisji CO2 między produktami importowanymi a produkowanymi w UE. CBAM będzie wprowadzany stopniowo i początkowo będzie miał zastosowanie tylko do towarów o wysokim ryzyku ucieczki emisji.

Rozwinięcie:
Obowiązki związane z CBAM, podatkiem węglowym będą nakładane w dwóch etapach:

1. W okresie przejściowym, trwającym od 1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r., importerzy są zobowiązani do składania kwartalnych sprawozdań o emisjach wbudowanych związanych z importem towarów objętych unijnym podatkiem węglowym. Pierwsze sprawozdanie za ostatni kwartał 2023 r. należało złożyć do końca stycznia 2024 r., a kolejne – do 30 kwietnia, 31 lipca oraz 31 października. Sprawozdanie powinno zawierać informacje określone w rozporządzeniu wykonawczym CBAM z dnia 17.08.2023 r., m.in. ilość towarów przywożonych, rzeczywiste emisje CO2 oraz opłaty emisyjne.

2. Mechanizm ten ma zacząć obowiązywać w pełnym zakresie od 1 stycznia 2026 r. Od tego dnia importerzy będą zobowiązani do uiszczania opłat za emisje wbudowane. Natomiast status „upoważnionego zgłaszającego CBAM” należy uzyskać do końca 2024 r.

Niewywiązanie się z obowiązków związanych z CBAM może skutkować nałożeniem kary pieniężnej na importera, która w okresie przejściowym może wynieść od 10 do 50 euro za tonę niezadeklarowanych emisji (tj. niezłożenie lub złożenie niekompletnego lub nieprawidłowego raportu CBAM).

Sprawozdania CBAM składa się elektronicznie przez tymczasowy rejestr CBAM, do którego dostęp uzyskuje się poprzez platformę usług elektronicznych skarbowo-celnych PUESC. W Polsce organem odpowiedzialnym za CBAM jest Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami w Instytucie Ochrony Środowiska.


Dyrektywa w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych oraz powiązanych środków
Dyrektywa (UE) 2022/2381

Pełna nazwa: „Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2381 z dnia 23 listopada 2022 r. w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych oraz powiązanych środków (Tekst mający znaczenie dla EOG)”

Daty:
Data dokumentu: 23/11/2022
Data wejścia w życie: 27/12/2022
Termin: 29/12/2025; Wyjątkowa procedura ponownego rozpoznania. Patrz Art. 13.1
Termin: 31/12/2030; Patrz Art. 13.3
Data transpozycji: 28/12/2024; Patrz Art. 11.1
Data zakończenia ważności: 31/12/2038; Patrz Art. 14

Kogo dotyczy:
spółek giełdowych oraz ich jednostek powiązanych. Chodzi spółki, które mają siedzibę w państwie członkowskim i których akcje zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w co najmniej jednym państwie członkowskim.

Co zmienia:

Do 30 czerwca 2026 r. spółki giełdowe powinny osiągnąć taki poziom równowagi płci:

  • osoby należące do niedostatecznie reprezentowanej płci zajmą w organach spółek co najmniej 40% stanowisk dyrektorów niewykonawczych alternatywnie
  • osoby należące do niedostatecznie reprezentowanej płci zajmą co najmniej 33% wszystkich stanowisk dyrektorskich, w tym zarówno dyrektorów wykonawczych, jak i niewykonawczych

Rozwinięcie:
Spółki giełdowe, które nie osiągną wymaganych celów dotyczących reprezentacji płci w swoich organach zarządzających, będą zobowiązane do zmiany procesów wyboru kandydatów. Muszą wprowadzić uczciwe i przejrzyste procedury selekcji oparte na obiektywnych kryteriach, takich jak kwalifikacje i osiągnięcia merytoryczne. Spółki muszą roczne raportować o reprezentacji płci w swoich organach zarządzających oraz podejmowanych środkach w celu osiągnięcia określonych wskaźników. Państwa członkowskie będą publikować roczną listę spółek, które spełniły cele określone w dyrektywie. Regulacje dotyczące spółek giełdowych podlegają prawu państwa członkowskiego, w którym spółka ma siedzibę, a nie tam, gdzie obraca akcjami na rynku regulowanym. Polecam artykuł na stronie Consilium.


Dyrektywa dot. transparentności wynagrodzeń (Gender Pay Gap)
Dyrektywa: (EU) 2023/970

Pełna nazwa: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równej płacy za tę samą pracę lub pracę o tej samej wartości dla kobiet i mężczyzn poprzez przejrzystość wynagrodzeń i mechanizmy egzekwowania prawa

Daty:
Data dokumentu: 10.05.2023
Data wejścia w życie: 06.06.2023
Data transpozycji: 07.06.2026

Kogo dotyczy:
Wszystkich firm zarejestrowanych na terenie UE. Obowiązek składania sprawozdań dotyczy firm zatrudniających powyżej 100 osób.

Co zmienia:

Dyrektywa ma wyeliminować bezpośrednią lub pośrednią dyskryminację płciową w wynagrodzeniach za tę samą pracę lub pracę o takiej samej wartości.

Rozwinięcie:
Dyrektywa Gender Pay Gap ma na celu urzeczywistnienie zapisów zawartych już w międzynarodowych dokumentach, takich jak Konwencja Narodów Zjednoczonych z dnia 18 grudnia 1979 r. w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, czy a Traktacie o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Ten drugi zawierają wymóg, aby UE we wszystkich swoich działaniach zmierzała do zniesienia nierówności oraz wspierania równości mężczyzn i kobiet, a także do zwalczania wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć. Do tego potrzebujemy narzędzi. Dyrektywa wprowadza nakaz przejrzystości systemów wynagrodzeń. Nakłada obowiązki na pracodawców dotyczące ustalania obiektywnych i neutralnych struktur płacowych oraz udostępniania tych informacji pracownikom. Dyrektywa obejmuje zarówno sektor publiczny, jak i prywatny oraz różne formy zatrudnienia, wymagając m.in. neutralnych ogłoszeń o pracę, dostępu pracowników do informacji o wynagrodzeniach oraz raportowania różnic płacowych.

  • Kandydat będzie miał prawo do informacji na temat początkowego wynagrodzenia lub jego przedziału.
  • Pracodawca nie będzie mógł zapytać się o wysokość wynagrodzenia kandydata w obecnej pracy.
  • Ogłoszenia o pracę będę musiały być neutralne płciowo.
  • Pracownik ma mieć prawo do informacji o średnim poziomie wynagrodzeń na danym stanowisku w podziale na płeć.
  • Firmy będą musiały składać sprawozdania w zakresie luki płacowej oraz udostępniać te informacje pracownikom i ich przedstawicielom

Taksonomia EU
Rozporządzenie: (UE) 2020/852

Pełna nazwa: „Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Tekst mający znaczenie dla EOG)”

Daty:
Data dokumentu: 23/11/2022
Data wejścia w życie: 27/12/2022
Termin: 29/12/2025; Wyjątkowa procedura ponownego rozpoznania, patrz Art. 13.1
Termin: 29/12/2026; Patrz Art. 13.2
Termin: 31/12/2030; Patrz Art. 13.3
Data transpozycji: 28/12/2024; Patrz Art. 11.1
Data zakończenia ważności: 31/12/2038; Patrz Art. 14

Kogo dotyczy:
Uczestników rynków finansowych lub emitentów obligacji oraz przedsiębiorstw, które podlegały pod dyrektywę w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (NFRD)

Co zmienia:
Inwestorzy mają zyskać przejrzyste informacje dotyczące udziału działalności zrównoważonej środowiskowo w aktywności spółki.

Rozwinięcie:
Aby konkretne działanie można było uznać z „taksonomiczne”, muszą być spełnione 4 warunki:

  • Po pierwsze: wnosimy istotny wkład w jeden z 6 celów środowiskowych:
    1. łagodzenie zmian klimatu,
    2. adaptacja do nich,
    3. zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych,
    4. przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym,
    5. zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola,
    6. ochrona oraz odbudowa bioróżnorodności.
  • Po drugie: nie wyrządzamy znaczącej szkody w żadnym z tych sześciu obszarów (DO NOT SIGNIFICANT HARM- DNSH).
  • Po trzecie: Spełniamy minimalne gwarancje – procedury zapewniające ochronę praw człowieka (wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz wytyczne ONZ – UNGPBHR).
  • Pod czwarte: spełniamy techniczne kryteria kwalifikacji. Co do czwartego punktu, UE opublikowała kryteria dopiero do dwóch pierwszych celów środowiskowych (uwaga, zostały one zaktualizowane w 2023 r.). Na kryteria kwalifikacji dla pozostałych 4 celów czekamy!

    Już teraz przedsiębiorstwa, które od tego roku objęte są dyrektywą CSRD, muszą ujawniać, jaka część ich działalności kwalifikuje się do taksonomii i jaka jest z nią zgodna. Taksonomią objętych jest obecnie 80 rodzajów działalności reprezentujących 93% wszystkich emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej.

Sigle Used Plastic Directive (SUP)
Dyrektywa: (EU) 2019/904

Pełna nazwa: „Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (Tekst mający znaczenie dla EOG)”

Kogo dotyczy:
producentów, importerów oraz dystrybutorów produktów plastikowych jednorazowego użytku.

Co zmienia:
Dyrektywa ma na celu ograniczenie lub całkowity zakaz produkcji i sprzedaży niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Rozwinięcie:
SUP obowiązuje od 24 maja 2023r., z pewnymi wyjątkami, np. z dniem 1 lipca 2024 r. mają obowiązywać przepisy dotyczące nakładania administracyjnych kar pieniężnych za niezapewnienie dostępności opakowań alternatywnych oraz za wprowadzenie do obrotu napojów w jednorazowych butelkach z tworzyw sztucznych o pojemności do trzech litrów bez przymocowanych zakrętek i wieczek wykonanych z tworzyw sztucznych.

Polska ustawa implementująca dyrektywę SUP to ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. Ustawa ta zmienia zapisy ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 877). Dodatkowo 1 stycznia 2024 r. weszły w życie trzy nowe rozporządzenia Ministerstwa Klimatu i Środowiska związane z SUP. Rozporządzenia dotyczą opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań, wysokości opłat za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami oraz w sprawie wysokości opłat na pokrycie kosztów zagospodarowania odpadów powstałych z produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.


Dyrektywa SRD II (Shareholders Rights Directive II)
Dyrektywa (UE) 2017/828

Pełna nazwa: „Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/828 z dnia 17 maja 2017 r. zmieniająca dyrektywę 2007/36/WE w zakresie zachęcania akcjonariuszy do długoterminowego zaangażowania (Tekst mający znaczenie dla EOG)”

Daty:
Data dokumentu: 17/05/2017
Data wejścia w życie: 09/06/2017
Data transpozycji: 10/06/2019 (patrz Art. 2)
Data zakończenia: Bezterminowo

Kogo dotyczy: spółki giełdowe

Co zmienia: Zmiany w zakresie polityki wynagrodzeń, sprawozdania o wynagrodzeniach, zmiany w zakresie identyfikacji akcjonariuszy.

Rozwinięcie:
Dyrektywa zmieniła kilka aspektów funkcjonowania spółek giełdowych. Jednym z istotniejszych zmian to zapewnienie jawności wynagrodzeń osób zarządzających i nadzorujących te spółki. Transpozycję dyrektywy do polskiego prawa stanowi ustawa z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego
systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw.


Dyrektywa o sygnalistach

Pełna nazwa: „Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii”

Daty:
Data dokumentu: 23/10/2019
Data wejścia w życie: 16/12/2019
Termin: 17/12/2023; Wyjątkowa procedura ponownego rozpoznania Patrz Art. 27.1
Termin: 17/12/2025; Wyjątkowa procedura ponownego rozpoznania Patrz Art. 27.3
Data transpozycji: 17/12/2021 – Polska nie implementowała
Data zakończenia: bezterminowo

Kogo dotyczy: wszystkich jednostek publicznych (w tym podmiotów im podległych) oraz przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 50 pracowników.

Co zmienia: Firmy będą zobligowane do podjęcia działań obejmujących m.in. opracowanie regulaminu przyjmowania zgłoszeń wewnętrznych, ustanowienia kanałów przyjmowania zgłoszeń, wyznaczenia niezależnego podmiotu zajmującego się ich obsługą i wyjaśnianiem, czy też prowadzenia rejestru wpływających spraw.

Rozwinięcie:
Głównym celem dyrektywy o sygnalistach jest zapewnienie im należytej ochrony oraz anonimowości, tak, aby mogli oni zgłaszać nieprawidłowości korzystając z trzech kanałów raportowania: wewnętrznego, zewnętrznego (do odpowiednich organów administracji publicznej) lub publicznego (do informacji publicznej). W pierwszej kolejności powinni jednak wykorzystać kanał wewnętrzny. Pracodawca musi zapewnić odpowiednie funkcjonowanie wewnętrznego kanału raportowania. Zakres zgłoszeń objęty jest m.in. zagadnieniami związanymi z zamówieniami publicznymi, usługami finansowymi, bezpieczeństwem produktów, ochroną środowiska, czy ochroną danych osobowych.

Dyrektywa nakłada także obowiązki dotyczące monitoringu skuteczności kanałów wewnętrznych oraz ustanowienia sankcji za naruszenia zgłaszane przez sygnalistów. Sankcje te mają być skuteczne, proporcjonalne i „odstraszające”. W Polsce organem centralnym odpowiedzialnym za przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych będzie Państwowa Inspekcja Pracy. Pracodawca musi zapewnić bezpieczeństwo i anonimowość każdemu sygnaliście oraz nie może podejmować działań odwetowych wobec osób zgłaszających nieprawidłowości.

Wdrożenie nowych przepisów będzie wymagało czasu i zabezpieczenia odpowiednich funduszy na ten cel. Przygotowanie do nowych obowiązków i stopniowe wprowadzanie uregulowań pozwoli zminimalizować stres i koszty z tym związane.


European Union Deforestation Regulation (EUDR)
Rozporządzenie: (EU) 2023/1115

Pełna nazwa: „Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 995/2010 (Tekst mający znaczenie dla EOG)”

Daty:
Data dokumentu: 31/05/2023
Data podpisania: 31/05/2023
Data wejścia w życie: 29/06/2023
Data zakończenia: Bezterminowo

Kogo dotyczy: przedsiębiorstw, które wprowadzają na rynek UE bądź eksportują produkty objęte zakresem rozporządzenia: bydło, kakao, kawa, olej palmowy, kauczuk, soja, drewno

Co zmienia: wprowadza nowe przepisy dotyczące wprowadzania do obrotu i udostępniania na rynku unijnym, a także wywozu z UE wyżej wymienionych produktów.

Rozwinięcie:
European Union Deforestation Regulation (EUDR) to inicjatywa mająca na celu zwalczanie wylesiania związanego z produkcją i handlem. Głównymi celami są ochrona różnorodności biologicznej, łagodzenie zmian klimatycznych i promowanie zrównoważonego użytkowania ziemi. Regulacja ta obejmuje cały łańcuch dostaw, od produkcji do konsumpcji, i ma na celu zapewnienie, że produkty wprowadzane na rynek UE nie powodują wylesiania.

Najpóźniej do 30 grudnia 2024 r. Polska musi m.in.: przyjąć przepisy krajowe ustanawiające „skuteczne, proporcjonalne i odstraszające” kary za niezgodność z EUDR oraz upoważnić swoje organy celne do kontroli zgłoszeń dotyczących określonych produktów. Musimy do tego czasu wdrożyć krajowe procedury administracyjne i sądowe, które zapewniają ściganie naruszeń EUDR oraz zagwarantują prawo osób fizycznych i prawnych do zgłaszania „uzasadnionych zastrzeżeń” dotyczących potencjalnych przypadków niezgodności. Należy zapewnić też płynny przepływ informacji pomiędzy wskazanymi organami na terytorium naszego kraju, innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Komisją.


Dyrektywa UE zmieniająca dyrektywy 2005/29/WE i 2011/83/UE
Dyrektywa (UE) 2024/825

Pełna nazwa: „Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/825 z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2005/29/WE i 2011/83/UE w odniesieniu do wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej poprzez lepszą ochronę przed nieuczciwymi praktykami oraz lepsze informowanie”

Daty:
Data dokumentu: 28/02/2024
Data wejścia w życie: 26/03/2024
Termin: 27/09/2031; Patrz Art. 3
Data transpozycji: 27/03/2026; Przyjęcie Patrz Art. 4.1
Data transpozycji: 27/09/2026; Stosowanie Patrz Art. 4.1
Data zakończenia: bezterminowo

Kogo dotyczy: wszystkie firmy na terenie UE, bez względu na wielkość

Co zmienia: powszechne zwroty proekologiczne, takie jak neutralny klimatycznie, przyjazny dla środowiska etc. będą zakazane, chyba, że będą uzasadnione i zweryfikowane przez akredytowaną stronę trzecią.

Rozwinięcie:
Dyrektywa 2022/0092 (COD) ma na celu wzmocnienie praw konsumentów i walkę z greenwashingiem. Dyrektywa zmienia niektóre zapisy dwóch innych dyrektyw, tj. dyrektywy 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady o nieuczciwych praktykach handlowych oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE w sprawie praw konsumentów. Ma to zapewnić konsumentom szybki dostęp do prawdziwych informacji o kupowanych produktach oraz lepszą ochronę przed nieuczciwymi praktykami. Polecam wywiad z Anną Kulą, która świetnie wyjaśnia, na czym polecają obecne i przyszłe obowiązki firm w tym obszarze.


Dyrektywa Green Clames
2023/0085 (COD)

Pełna nazwa:
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uzasadniania wyraźnych oświadczeń środowiskowych i informowania o nich (dyrektywa w sprawie oświadczeń środowiskowych) – uwaga, dyrektywy nie nie jeszcze w dzienniku ustaw UE, czekamy!

Daty:
Data dokumentu (wniosku): 22/03/2023
Zatwierdzona przez Parlament EU: 14/03/2024

Kogo dotyczy: wszystkich firm, ale małe i średnie przedsiębiorstwa będą miały dodatkowy rok na dostosowanie się do nowych przepisów. Mikroprzedsiębiorstw dyrektywa nie obejmuje.

Co zmienia: Dyrektywa zapewnieni rzetelne i zweryfikowane informacje dla konsumentów

Rozwinięcie:
Dyrektywa Green Clames zakazuje niezweryfikowanych twierdzeń o produktach i ma na celu zwalczanie praktyk greenwashingu. Zakłada ona konieczność weryfikacji twierdzeń marketingowych, takich jak „biodegradowalny” czy „ekologiczny”, przed ich użyciem. Dyrektywa wprowadza minimalne wymagania dotyczące uzasadniania, komunikowania i weryfikowania twierdzeń ekologicznych przez przedsiębiorstwa oraz wprowadza kary za ich naruszenie, w tym wykluczenia z zamówień publicznych i kary finansowe. Nowe przepisy mają zapewnić konsumentom rzetelne informacje oraz ograniczyć wprowadzanie ich w błąd przez firmy, promując tym samym praktyki zrównoważonego rozwoju.



Program Fit for 55: Przegląd pakietu klimatycznego UE

Fit for 55 (Gotowi na 55) to zestaw wniosków ustawodawczych Unii Europejskiej, które mają dostosować politykę UE do celów klimatycznych, w tym redukcji emisji o co najmniej 55% do 2030 roku. Program ma na celu przekształcenie polityki UE tak, aby była zgodna z celami klimatycznymi i zapewniała sprawiedliwą transformację społeczną oraz utrzymanie konkurencyjności europejskich firm.

Skład pakietu „Gotowi na 55”:

  • Normy emisji CO₂ dla samochodów osobowych i dostawczych
    Rozporządzenie 2021/0197 (COD) z lutego 2023
    Rozporządzenie w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2019/631 w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dla nowych lekkich pojazdów użytkowych zgodnie z ambitniejszymi celami klimatycznymi UE.
  • Pakiet gazowo-wodorowy
    Propozycja regulacji / 2021/0424(COD)
    Pakiet gazowo-wodorowy „Fit for 55” skupia się na przejściu od tradycyjnego gazu ziemnego do bardziej zrównoważonych i niskoemisyjnych alternatyw, takich jak wodór.

< wstecz